Terug naar overzichtJournalist worden. Dat wil Kevin Spanjersberg, verslaggever bij Hart van Nederland, van jongs af aan. Een prachtig vak, al brengt het hem soms ook op heftige plekken, zoals onlangs tijdens het schietdrama in Rotterdam. “Het viel me op hoe snel de politiewoordvoerders steeds met nieuwe informatie kwamen, als een geoliede machine.”
Je bent op je 23e bij Hart van Nederland begonnen. Was dit een jongensdroom?
“Ik zei vroeger altijd dat ik echt nooit bij Hart van Nederland zou willen werken, maar ik kijk hier inmiddels – uiteraard – volledig anders tegenaan. Misschien wel omdat ik met zo veel verschillende mensen te maken heb en omdat ik altijd heel dicht op het nieuws zit. Ik vind het heel leuk om bij mensen in de huiskamer te komen en hun te vertellen wat er speelt.”
Een mooi, maar soms ook heftig vak, want twee weken geleden deed je verslag van het schietdrama in Rotterdam!
“Ja, die dag was superheftig natuurlijk. Ik denk dat dat voor iedereen in Rotterdam geldt, misschien wel voor heel Nederland. Gelukkig maak ik zoiets niet elke dag mee en ik herinner me de chaos van het eerste moment nog goed. Toen ik bij het Erasmus MC arriveerde, wist niemand precies wat er zich afspeelde. Dus zag ik veel angstige mensen, speciale politie-eenheden en woordvoerders die voortdurend met elkaar in overleg waren.”
Over die laatste groep gesproken, zijn zij de eersten bij wie jij aanklopt als je arriveert?
“Ja, al moest ik eerst zien te regelen dat ik in het persvak kon komen. Zodra dat was gelukt, zocht ik contact met de woordvoerder van de gemeente en de politie – mijn eerste aanspreekpunt. Alleen volgden de gebeurtenissen elkaar in zo’n rap tempo op dat de politiewoordvoerder zei dat ik even geduld moest hebben. Niet lang, maar ik snap dat ze wat tijd nodig hebben voordat ze reageren. Tegelijk groeit mijn ongeduld op zo’n moment wel, helemaal als er een filmpje op de sociale media opduikt waarop je ziet dat er een verdachte wordt opgepakt. Ook vraagt mijn redactie me natuurlijk continu of ik al meer weet.”
Denk je dat de politie bewust vertraagt?
“Ik weet dat woordvoerders dit soms als strategie kiezen, maar in dit geval zeker niet. Het viel me op hoe snel de politiewoordvoerders steeds met nieuwe informatie kwam, als een geoliede machine. Iedereen aan die kant van het speelveld werkte heel gefocust en professioneel. Ik vind het meer dan terecht om dat ook te benoemen. Voor alle betrokkenen, en dus ook voor de woordvoerders, is zo’n dag echt topsport.”
In welke situaties verloopt jouw contact met woordvoerders minder soepel?
“Ik moet zeggen dat ik over het algemeen heel prettig samenwerk met woordvoerders, al stuit ik wel op flinke verschillen tussen individuen en communicatieteams. Vooral in de wat kleinere plaatsen slaat de stress nog weleens toe bij de woordvoerder als wij met een hele tv-ploeg verschijnen. Hart van Nederland is geen lokale omroep natuurlijk.
In die gevallen kan het lastig zijn als bijvoorbeeld de woordvoerder niets prijs wil geven of een burgemeester de hele tijd naar z’n woordvoerder kijkt. Misschien zijn ze bang dat we gelijk hun hele hand pakken als ze ons één vinger geven?”
Misschien een terechte angst?
“In het geval van sommige journalisten misschien wel, maar in mijn geval niet, hoor. Zo werk ik niet. Ik hecht veel waarde aan een goede verstandhouding. Zonder de woordvoerder kan ik mijn werk niet doen. Wel maken woordvoerders het soms ingewikkeld als ze ons verhaal heel erg willen regisseren. Zo werkt het alleen natuurlijk niet; we zijn natuurlijk geen communicatiebureau. Ik ben journalist en wil een eigen en objectieve reportage maken. Wil een woordvoerder niets zeggen op camera, dan worden mijn vragen soms belangrijker dan de antwoorden, helemaal bij een gevoelig onderwerp. In die gevallen zenden we dat dan ook uit, omdat gebrek aan medewerking soms ook een verhaal vertelt. In die gevallen mag de kijker een eigen oordeel vellen.”
Wat zou je advies zijn voor een zenuwachtige woordvoerder?
“Doe relaxed. We bijten niet en ik ben er ook niet op uit iemand in een slecht daglicht te plaatsen. Wel moet ik kritisch kunnen zijn. Merk ik dat iemand zenuwachtig is, dan vertel ik hoe we te werk gaan en hoe het item eruit komt te zien. Soms helpt dat, maar soms ook krijg ik een ontwijkend verzoek als ‘Zet het maar op de mail’. Alleen levert dat vaak een nietszeggend antwoord op waar ik weinig mee kan. In die gevallen vraag ik me dan af waarom een woordvoerder zich zo opstelt. Want als je niets te verbergen hebt, kun je toch met open vizier het gesprek met mij aangaan? Dan is die krampachtigheid toch nergens voor nodig?”